20 juli 2010: Van Henan Mengzu Zhizi Xian naar Xining
Dag 1: 17 juli, Dag 2: 18 juli, Dag 3: 19 juli, Dag 4: 20 juli, Dag 5: 21 juli
Dag 6: 22 juli, Dag 7: 23 juli, Dag 8: 24 juli, Dag 9: 25 juli, Dag 10: 26 juli
Dag 11 en 12: 27 en 28 juli
Drenkplaats voor het vee.
Henan Mengzu Zhizi Xian is een Mongools Autonoom District. In de lobby van het hotel vertelt een jongen van een jaar twintig hoe het kan dat dit stadje Mongools is terwijl we midden in Tibetaans gebied zitten. Hiervoor moeten we een heel eind terug in de tijd, naar de dertiende eeuw toen China overheerst werd door Mongolen tijdens de Yuan-dynastie. De zoon van Koeblai Khan - die op zijn beurt een kleinzoon was van de grote Mongoolse veroveraar Dzjengis Khan - stuurde honderd families naar dit Tibetaanse gebied in het verre westen van China om een militaire standplaats te vestigen. Na de val van de Yuan-dynastie in 1368 lukte het deze Mongolen niet om terug te keren naar hun geboortegrond in Mongolië en ontstond er een Mongoolse enclave. Geleidelijk aan leerden ze Tibetaans en integreerden steeds meer met de Tibetanen uit dit gebied. Nu, meer dan zeshonderd jaar later, is er nog steeds onderscheid tussen de Mongolen en de Tibetanen.
Hotel in de vorm van een Mongoolse yurt (ger).
Zelfs na al die jaren hebben ze nog altijd hun eigen gewoonten en gebruiken en ongeveer 40 procent van de Mongolen spreekt naast Tibetaans nog Mongools. Het is een kleine en wat mistroostige plaats - niet meer dan een paar straten - omgeven door graslanden en bergen. Over de hoofdstraat rijden bussen af en aan die oorverdovend toeteren. Het is moeilijk voor te stellen hoe dat is, leven in zo'n klein plaatsje dat overal zo ontzettend ver vandaan ligt.
Hoofdstraat van Henan Mengzu Zhizi Xian.
Vanuit deze Mongoolse enclave rijden we weer verder door de graslanden. Af en toe passeren we een hoge pas, die steevast gemarkeerd wordt door vrolijk gekleurde Tibetaanse gebedsvlaggen. Op een van die passen zien we een soort stupa die omwikkeld is met kleurrijke vlaggen, linten en lange strengen schapenwol. Tussen de vlaggen en het wol hebben passerende Tibetanen van alles gestoken, waaronder nepgouden zwaarden en meer strengen schapenwol. Op de hoeken van de stupa hebben ze mooie stenen gelegd.
Stupa.
De Tibetanen die hier langskomen stoppen allemaal en lopen met de klok mee een rondje om de stupa terwijl ze vanuit een grote zak handenvol gekleurde blaadjes met daarop Boeddhistische teksten en de afbeelding van een paard de lucht in gooien. De grond is bezaaid met de gekleurde blaadjes, die af en toe op de wind omhoog warrelen. Twee Tibetaanse mannen lopen een rondje met hun paard. Onder het lopen gooien ze de blaadjes in de lucht en roepen steeds luid een soort spreuk. Iets verderop staat een groot vat waar naast wierook ook gerstkorrels, mest, bonen en gebedsvlaggen in verbrand worden.
Stupa.
Het is een intrigerend schouwspel, zij het dan ook voor ons totaal onnavolgbaar. Ik maak foto's en een filmpje en een van de Tibetanen komt nieuwsgierig kijken wat ik aan het doen ben. Ik laat hem de foto's zien en probeer met hem te praten. Maar hij spreekt geen Han-Chinees, zoals het merendeel van de mensen hier, en we kunnen elkaar alleen maar vriendelijk toelachen.
Het valt op dat overal in dit gebied nieuwe huizen gebouwd of in aanbouw zijn. Het zijn eenvoudige bakstenen huizen, vaak in de nabijheid van een kleine districtsplaats of vlak langs de weg. Het schijnt dat in een poging de graslanden te beschermen - onder andere tegen verdroging - de overheid grote delen van de graslanden van Qinghai heeft aangewezen waar geen vee meer mag grazen. Tienduizenden herders worden daarom nu gehuisvest in de dorpen en districtstadjes die verspreid over het gebied liggen. Misschien is dat wel de reden van de vele nieuwe huizen die we zien. Maar misschien is het ook wel iets heel anders, er is zoveel in dit gebied wat ik zie en niet begrijp...
Vallei volgebouwd met nieuwbouwhuizen.
In het piepkleine plaatsje Heri pauzeren we even en kopen een meloen langs de kant van de weg. In Heri wonen voornamelijk Tibetanen. De mensen zijn heel nieuwsgierig. Ze steken hun hoofd door het open raam van de auto om even te kijken hoe het er van binnen uitziet en zijn mateloos geïnteresseerd in de GPS op de voorruit. Later horen we dat het een van de armste dorpen in het gebied is.
Hoofdstraat van Heri.
Iets verderop ligt het Tibetaanse Heri-klooster. Vanaf de jaren 1930 werkten hier twintig jaar lang vijftig monniken elke dag aan een enorm karwei: in platte leistenen hakten zij de heilige Tibetaans-Boeddhistische geschriften uit. Al hun werk was voor niets toen in de jaren 1950 tot en met 1970 tijdens politieke campagnes de stenen grotendeels verwoest werden. Vanaf de jaren 1980 is men nu bezig dit weer te herstellen. De platte stenen liggen nu weer op een heuvel op elkaar gestapeld en vormen een enorme muur (mani-muur). Verder is er een tempel en een corridor met gebedsmolen. Het voelt kaal en sfeerloos aan, ook al lopen er wel wat monniken rond. Alles is nieuw en de ziel lijkt eruit te zijn, gebroken na jaren van vernedering.
Mani-muur bij Heri-klooster.
Geiten bij de gebedsmolens van het Heri-klooster.
Laat in de avond bereiken we het zuidelijke deel van het enorme Qinghai-meer. Maar het blijkt dat er precies vandaag een wielerronde rondom het meer aan de gang is, een jaarlijks evenement dat twee dagen duurt. We horen dat het meer praktisch niet bereikbaar is en dat alle hotels in de omgeving vol zitten. Daarom besluiten we eerst naar Xining te rijden, een grote stad circa honderd kilometer ten oosten van het Qinghai-meer. Midden in de nacht komen we daar aan, een zee van lichtjes en moderne gebouwen. Wat een contrast met de graslanden waar we net uitkomen!
Dag 1: 17 juli, Dag 2: 18 juli, Dag 3: 19 juli, Dag 4: 20 juli, Dag 5: 21 juli
Dag 6: 22 juli, Dag 7: 23 juli, Dag 8: 24 juli, Dag 9: 25 juli, Dag 10: 26 juli
Dag 11 en 12: 27 en 28 juli
Bovenstaand artikel is geschreven door Inge Jansen, Chinadeskundige en schrijfster van onder andere de Dominicus-gidsen China, Shanghai en Beijing . Op haar blog schrijft ze over China.
Via haar bedrijf Mingbai (wat 'begrijpen' in het Chinees betekent) geeft zij informatie over China. Haar expertise bevindt zich op het snijvlak van Chinese cultuur & samenleving, geschiedenis en toerisme.
Zij schrijft voor verschillende media, geeft lezingen en rondleidingen en verzorgt cursussen en workshops.